Gedurende de dag krijgen we veel prikkels te verwerken. Bovenop het feit dat we het vaak al druk hebben. Dit kan tot stress leiden. Maar wat gebeurt er nu eigenlijk in je lichaam als je (veel) stress ervaart? En hoe kan je je lichaam en brein weer in balans brengen? Je leest het in dit blog.

Tijdens stress reageert ons lichaam volgens een heel oud patroon uit het oertijdperk; namelijk alsof we in levensgevaar zijn. Het lichaam reageert door het klaar te maken voor vechten of vluchten. Op dat moment maakt je lichaam de stresshormonen adrenaline en noradrenaline aan. Hiermee wordt ons lijf fysiek klaar gemaakt om te vechten of te vluchten. Er komt ook veel energie vrij. Als je in de oertijd moest vechten met een wil dier was dat heel handig. Maar als je stress hebt vanwege teveel prikkels, taken en ballen die in de lucht moeten worden gehouden, is dat eigenlijk geen passende reactie. Er is geen ontlading van de energie (zoals na een gevecht) waardoor je lijf in de stressstand blijft.

Als je stress aanhoudt en de prikkels maar blijven komen dan gaat ons lichaam iets anders doen. Waar (nor)adrenaline het antwoord is op kortdurende stress is cortisol het antwoord op langdurige stress.  Nu is cortisol op zich geen probleem. Het is een hormoon dat voor veel lichaamsprocessen noodzakelijk is. Het speelt bijvoorbeeld een belangrijke rol in ons slaapritme en het werkt op de spijsvertering. Maar als er continue cortisol in het lichaam is door langdurige stress kan dat gevolgen hebben voor je gezondheid, problemen met slapen en neiging tot overgewicht.

Hoe voeding je stress in stand houdt

Bij stress ontstaat de neiging om meer te eten. Ook kiezen we dan vaak voor snelle energieleveranciers zoals junkfood en zoete producten met suiker. Hierdoor gaat de bloedsuikerspiegel meer schommelen wat klachten kan geven, zoals prikkelbaarheid en eetbuien. Ook verlangen we in stress-situaties meer naar stimulerende middelen, zoals alcohol, koffie en chocolade.  Je wilt immers door en je lichaam vraagt om energie. Allen geven deze voedingsmiddelen je maar kort energie en geeft het problemen in je lichaam. Een lichaam dat al onder spanning staat door stress wordt met gebruik van deze middelen alleen maar nog meer gestrest. Dit is een neerwaartse spiraal waar je maar beter uit kunt zien te komen.

Voeding die ontspant

Het goede nieuws is dat je met de juiste voeding je lichaam kunt helpen uit de stress te komen. Een aantal mogelijkheden:

Koolhydraten voor langdurige energie

Het belangrijkste is om te zorgen voor een voedingspatroon met veel variatie. Je krijgt dan namelijk veel verschillende macro- en micronutriënten binnen. Koolhydraat is een belangrijke macronutriënt voor het leveren van energie. Kies dan niet voor suikers, maar wel voor complexe koolhydraten, zoals volkoren graan en volkoren rijst. En heb je zin in iets zoets, kies dan voor bijvoorbeeld zuidvruchten zoals een omngeconfijte vijg, dadel of wat rozijnen. Je bloedsuikerspiegel schommelt hierdoor een stuk minder en dat scheelt je uiteindelijk veel energie!

Omega 3 voor het herstellen van je cellen en ontspanning

Gebruik gezonde vetten, rijk aan Omega 3. Deze ondersteunen namelijk het zenuwstelsel en je brein. Hierdoor wordt je stressbestendiger. En  dat is precies wat je kunt gebruiken! Producten waar veel omega 3 in zit zijn o.a. vette vis, walnoten en verder alle enkelvoudig en meervoudig onverzadigde oliën, zoals  extra vierge olijfolie, lijnzaadolie, sesamolie en (wal)notenolie. Olijfolie en sesamolie kan je warm gebruiken en je eten in bereiden. De moleculen in lijnzaadolie en (wal)notenolie ‘gaan kapot’ bij verhitten. Hierdoor wordt de olie onbruikbaar. Daarom gebruik deze oliën altijd koud, bijvoorbeeld door je dressing of als klein scheutje door bijvoorbeeld je yoghurt of  smoothie.

Voldoende aminozuren voor aanmaak ontspannende neurotransmitters

Onze hersenen geven via neurotransmitters boodschappen door aan ons lichaam. Serotonine en GABA zijn de neurotransmitters die voor rust en ontspanning kunnen zorgen. Voor de opbouw van Serotonine en GABA heb je specifieke voedingstoffen nodig. Aminozuren en verschillende vitaminen vormen hierin een belangrijke basis. Het is goed om dit voor jou persoonlijk uit te zoeken. Een test en bijpassend voedingsadvies kan hierbij helpen.  Zie ook mijn blog over neurotransmitters.

Kies meer producten met vitamine B5

Als je langdurig (veel) stress hebt, kunnen je bijnieren uitgeput raken. Dit komt doordat je bijnieren voor de productie van adrenaline en cortisol zorgen. Deze hormonen maakt je  lichaam heel veel aan in tijden van stress. Vitamine B5 kan je bijnieren ondersteunen. Deze vitamine zit o.a. in aardappel, volkoren graanproducten, ei, lever, zuivel, vlees en vis.

Zorg dat je meer magnesium binnen krijgt

Magnesium is nodig voor tal van lichaamsprocessen. Ook kan je lichaam er makkelijker door ontspannen. Het wordt daarom ook vaak het anti-stress mineraal genoemd. Magnesium zit in zeewier, noten, zaden, sesamzaad, volkoren tarwe, rijst, bananen, bladgroenten en peulvruchten. Bij veel stress kan je ook tijdelijk voor een magnesium supplement kiezen. Er zijn vel varianten, laat je in de winkel goed informeren. Mijn persoonlijke favoriet om magnesium aan te vullen is in de vorm van vlokken. Die los ik op in een teil met warm water en dan voeg ik er ook wat lavendelolie toe. Dan heb ik een heerlijk ontspannen voetenbad. Perfect voor het slapen gaan.

Ontstress door rustige beweging

Wees niet streng voor jezelf wat je allemaal moet. Niet in z’n algemeenheid en ook niet over je eten. Dat werkt stress namelijk alleen maar in de hand. En vooral; geniet van je eten. Eet het rustig op en kauw goed. Je lichaam zal dit als veilig beschouwen en dat ontspant. Een lekker stukje wandelen voor het eten is ook een goed idee. De lichamelijke, rustige beweging ontspant je lichaam. Je overload aan energie voortkomend uit stress voer je af. Het ritmische bewegen geeft je lichaam rust. Heerlijk om te doen gedurende de dag, maar bijvoorbeeld ook voor het eten of slapen gaan.

Wil je meer weten over hoe je met voeding je lichaam en brein kunt ontspannen? Dan kan je deelnemen aan de vitaliteitsdag over dit onderwerp. Wil je liever 1-op-1 advies? Dan past persoonlijke voedingscoaching bij jou!